Wyroby węglowe odgrywają istotną rolę w polskim systemie podatkowym jako przedmioty obłożone akcyzą. Zgodnie z ustawą o podatku akcyzowym, obejmującą poz. 19-21 załącznika nr 1, do wyrobów tych zaliczane są: węgiel, brykiety, brykietki oraz inne paliwa stałe produkowane z węgla, przeznaczone do celów opałowych (klasyfikowane do kodu ex CN 2701), węgiel brunatny aglomerowany z wyjątkiem gagatu, który również musi być przeznaczony do celów opałowych (klasyfikowany do kodu ex CN 2702), a także koks i półkoks produkowane z węgla, węgla brunatnego, retortowego lub torfu, również aglomerowane, jeśli służą do celów opałowych (klasyfikowane do kodu ex CN 2704 00).
Zgodnie z obowiązującymi przepisami o podatku akcyzowym do wyrobów węglowych objętych podatkiem zalicza się:
- węgiel; brykiety, brykietki i inne paliwa stałe produkowane z węgla, które są przeznaczone do celów opałowych (klasyfikacja do kodu ex CN 2701);
- węgiel brunatny, aglomerowany. Wyjątek stanowi gagat – pod warunkiem, że został przeznaczony do celów opałowych (klas. do kodu ex CN 2702);
- koks i półkoks produkowane z węgla, węgla brunatnego, retortowego lub torfu, również aglomerowany – jeśli służą do celów opałowych (klas. do kodu ex CN 2704 00).
Jeśli chodzi o wyroby węglowe, przedmiotem opodatkowania akcyzą jest sprzedaż tych wyrobów na obszarze kraju finalnemu nabywcy (porównaj: art. 9a ust. 1 pkt 1 ustawy).
Końcowym nabywcą węglowym jest podmiot niebędący pośredniczącym podmiotem węglowym, który:
- nabywa lub importuje na terytorium kraju lub wewnątrz danej wspólnoty wyroby węglowe;
- posiada wyroby węglowe uzyskane w inny sposób niż w drodze nabycia.
Pośredniczący podmiot węglowy to podmiot posiadający miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium kraju (sprawdź: art. 2 ust. 1 pkt 23a ustawy), który:
- realizuje sprzedaż, dostawę wewnątrz danej wspólnoty, dokonuje nabycia, importu lub eksportu wyrobów węglowych;
- wykorzystuje ww. wyroby do celów objętych zwolnieniem od akcyzy oraz nieobjętych zwolnieniem od akcyzy;
- używa wyrobów węglowych do celów objętych zwolnieniem od akcyzy i niepodlegających opodatkowaniu.
Podmiot ten ma obowiązek powiadomić na piśmie naczelnika urzędu celnego o tej działalności.
Papierowa i elektroniczna ewidencja wyrobów węglowych
Wyróżniamy różne sposoby prowadzenia ewidencji przez podmiot węglowy dla wyrobów węglowych. Zostało to umieszczone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 27 marca 2018 roku (Dz. U. poz. 643 ze zm.). Ewidencję należy prowadzić bez przerw, czyli w sposób ciągły i powinna ona pozwalać na identyfikację różnych rodzajów wyrobów akcyzowych.
Może być prowadzona w formie papierowej, tradycyjnej, albo w formie nowoczesnej – elektronicznej. Trzeba jednak pamiętać, że należy dokonywać jej zamknięcia i miesięcznego podsumowania w określonym czasie – mianowicie w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, do którego odnosi się ewidencja.
Z kolei podmiot, który wybrał prowadzenie ewidencji w elektronicznej formie, ma obowiązek na żądanie naczelnika urzędu celno-skarbowego przekazać raport z ewidencji za wskazane miesiące w okresie 14 dni od daty otrzymania tego żądania.
archiwum, KwK, fot: by Pankaj Patel on Unsplash